Nature Education Centre

Globalny spis gatunków

Czy zastanawialiście się kiedyś ile gatunków zwierząt zamieszkuje obecnie naszą planetę? Oszacowanie tych wartości jest nie lada wyzwaniem. Liczba gatunków jest bowiem obciążona ludzką tendencją do badania niektórych organizmów bardziej niż innych.

Przykładowo, ptaki jako grupa były szeroko badane, a szacunkowa liczba żyjących obecnie gatunków ptaków (ponad 10 000) jest stosunkowo dobrym przybliżeniem ich rzeczywistej liczby. Z drugiej strony nicienie, znane również jako robaki obłe (np. glisty), są słabo zbadaną grupą bezkręgowców, w związku z czym niewiele wiemy o ich różnorodności. Już same rozmiary zwierząt komplikują wykrywanie i liczenie gatunków.

Rodzaj siedliska także może utrudniać oszacowanie liczby gatunków. Zwierzęta żyjące w głębinach morskich bywają niedostępne, stąd niewielki stopień poznania ich różnorodności. Podobnie organizmy zamieszkujące glebę lub pasożytujące na innych zwierzętach. Również siedliska lądowe, takie jak lasy deszczowe Amazonii, mogą stanowić przeszkody nie do pokonania w spisie gatunków. Około 430 gatunków ssaków, 1300 ptaków, 380 gadów, 400 płazów, niemal 3000 ryb słodkowodnych i ponad 100 000 bezkręgowców (i to w samej Brazylii!) to liczby, które według przyrodników wydają się być mocno niedoszacowane.

Prócz tego, niejasności w terminologii i klasyfikacji naukowej równie istotnie wpływają na ogólną liczbę gatunków. Jak zdefiniować gatunek? Nie zawsze jest to łatwe, zwłaszcza gdy rzekome „gatunki” potrafią się krzyżować. Ponadto różne podejścia do klasyfikacji wpływają na podawaną liczbę gatunków. Na przykład niektóre modele klasyfikują ptaki jako gady, zwiększając w ten sposób liczbę gatunków gadów o 10 000.

Globalny spis gatunków to nie tylko sztuka dla sztuki. Wiedza na temat tego ile gatunków żyje na Ziemi daje nam perspektywę niezbędną do zrównoważenia celów badawczych i optymalizacji działań ochronnych, aby mniej popularne grupy zwierząt nie zostały przeoczone, a także aby pomóc nam lepiej zrozumieć strukturę i dynamikę społeczności.

Photogallery