Paleontologia - Nature Education Centre - Jagiellonian University

W paski czy w pepitko?

Czy wiemy jak naprawdę wyglądały dinozaury? Nie do końca, ale mamy pewne pomysły.

Coraz więcej dowiadujemy się na przykład z zachowanych w skałach odcisków skóry tych wymarłych gadów. Dzięki nim wiemy, że przynajmniej część dinozaurów była, całkowicie lub częściowo, pokryta piórami. Hadrozaury, czyli tzw. dinozaury kaczodziobe, prawdopodobnie nie miały piór, a przynajmniej do tej pory ich nie znaleziono, jednak odciski pokrytej łuskami skóry przekazały nam zupełnie inne, zaskakujące informacje o ich wyglądzie.

Zaliczane do dinozaurów kaczodziobych zaurolofy żyły w późnej kredzie w Azji i Ameryce Północnej. Należą do jednego z niewielu rodzajów dinozaurów znanych z więcej niż jednego kontynentu. Z rodzaju Saurolophus udało się wyodrębnić dwa gatunki – większy, znaleziony w Kanadzie Saurolophus osborni i nieznacznie mniejszy, znany z pustyni Gobi Saurolophus angustirostris. Poza rozmiarem i nieznacznymi różnicami w budowie czaszek, gatunki można zidentyfikować również na podstawie „umaszczenia”.

Zachowane w formie kopalnej odciski łusek zaurolofów wskazują, że poza wielkością, dinozaury te różniły się również wzorami na ciele! Większy kanadyjski S. osborni miał na ciele zestaw plam, natomiast mniejszy S. angustirostris z pustyni Gobi, podobnie jak np. współczesne zebry, był w paski. Takie pasiaste wzory mogły, podobnie jak u dzisiejszych kopytnych, służyć do ukrywania się przed drapieżnikami. A miał się przed czym chować, bo największym drapieżnikiem żyjącym wtedy na pustyni Gobi był bliski kuzyn tyranozaura – tarbozaur (Tarbosaurus bataar). Kanadyjski zaurolof mógł żyć w znacznie mniejszym stresie, bo albertozaur (Albertosaurus sarcophagus) – największy ówczesny drapieżnik Ameryki Północnej, był od niego „o głowę” mniejszy, więc kamuflaż nie był mu aż tak potrzebny.

Warto przy okazji zwrócić uwagę na to, że zaurolofy to pierwsze dinozaury, które udało się zaklasyfikować nie tylko na podstawie szkieletu, ale również budowy części miękkich.

Ciekawe, co jeszcze skrywają skamieniałości dinozaurów.

Photogallery