Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Zbiory

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Na skróty

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Obiekt Miesiąca listopad 2022 - Model układu Ziemia - Księżyc

Obiekt Miesiąca listopad 2022 - Model układu Ziemia - Księżyc

We wtorek, 25 października obserwowaliśmy w Polsce częściowe zaćmienie Słońca. Poprzednie zaćmienie miało miejsce 10 czerwca 2021 roku, ale wtedy Księżyc zakrył zaledwie 1/5 tarczy Słońca.

Tegoroczne zaćmienie było niczego sobie - nad Krakowem zakryta została połowa tarczy słonecznej (szkoda tylko, że przy dużym zachmurzeniu). Następne zaćmienie widoczne będzie nad Polską dopiero 29 marca 2025 roku, niestety będzie nawet mniejsze niż to z ubiegłego roku. Za to kolejne, które nastąpi 12 sierpnia 2026, to już 87% tarczy słonecznej zakrytej przez Księżyc! Będzie się działo, bo ma to być to największe częściowe zaćmienie Słońca widoczne z Polski w całym XXI wieku! Na całkowite zaćmienie w Polsce przyjdzie nam poczekać do 7 października 2135 roku.

Zaćmienia Słońca zdarzają się częściej niż zaćmienia Księżyca. Są za to bardziej lokalne. Każdego roku zdarzają się dwa do pięciu zaćmień Słońca na naszej planecie. A mogłyby zdarzać się przy każdym nowiu, gdyby Księżyc krążył dookoła Ziemi dokładnie w płaszczyźnie ekliptyki (to ta płaszczyzna, w której Słońce pozornie obiega Ziemię). Tak jednak nie jest i najczęściej cień naszego satelity po prostu "omija" Ziemię. W Centrum możecie zobaczyć na własne oczy, jak działa ten mechanizm!

Najczęściej zdarzają się zaćmienia częściowe, podczas których Księżyc jedynie "omiata" tarczę słoneczną. Ale nawet jeśli przejdzie centralnie przed tarczą naszej gwiazdy nie zawsze zaćmienie jest całkowite. Orbita Księżyca jest elipsą, nie okręgiem. Gdy nasz naturalny satelita przejdzie przed tarczą słoneczną w apogeum (czyli oddalony od Ziemi), to nie zakryje jej całej i mamy do czynienia z zaćmieniem obrączkowym. Ale gdy przejdzie przed tarczą słoneczną centralnie w perygeum, to jego tarcza, obserwowana z Ziemi, będzie większa niż tarcza słoneczna. Innymi słowy zdoła przesłonić Słońce całkowicie. Mówimy wtedy o całkowitym zaćmieniu. Widać je z Ziemi tylko w wąskim pasie o szerokości często poniżej 100 kilometrów.

Już za niecałe cztery lata, 12 sierpnia 2026 roku, nastąpi całkowite zaćmienie Słońca niedaleko nas, w północnej Hiszpanii. Poszukiwaczom szczególnych wrażeń polecamy natomiast wycieczkę do Egiptu na 2 sierpnia 2027 roku, kiedy to zaćmienie całkowite będzie można oglądać w Egipcie nad Doliną Królów. A jeżeli nie możecie się zdecydować czy jechać do Luksoru czy może raczej wybrać piramidy w Kairze, weźcie pod uwagę, że w Kairze będzie to już tylko zaćmienie częściowe, chociaż też spektakularne, bo zakrywające ponad 95% tarczy słonecznej.

[wk]

Zobacz galerię zdjęć