Kiedyś żurawie zwyczajne występowały powszechnie w całej Europie. Niestety, odkąd zaczęto osuszać podmokłe tereny, w wielu miejscach najczęściej spotykanym żurawiem, żuraw wieżowy, czyli wysoki dźwig.

W Polsce, na niżu nadal można je spotkać, żerujące na polach uprawnych i łąkach. Są jednak bardzo czujne i niełatwo podejść odpowiednio blisko, by dokładnie się im przyjrzeć, a żeby je sfotografować potrzebny jest dobry aparat. Z powodu tej czujności były symbolem osób trzymających straż. Wierzono, że nawet gdy śpią jeden z nich czuwa trzymając w uniesionej nodze kamień. W razie zaśnięcia, spada on ptakowi na druga nogę i go budzi.

Żurawie są wszystkożerne ale preferują pokarm roślinny, np. kukurydzę. Rozpiętość skrzydeł żurawia może przekraczać 2 metry, a długość ciała 120 cm. Nieliczne zimują w Polsce, jednak większość odlatuje w cieplejsze rejony Europy, do północnej Afryki, na Bliski Wschód i dalej na wschód Azji aż po Indie i Chiny.

Wrzesień i październik to właśnie pora ich jesiennych przelotów. Lecące żurawie można poznać nie tylko po sylwetce i powolnym uderzaniu skrzydłami ale też po bardzo typowym, słyszalnym z dużej odległości głosie zwanym klangorem. Kto raz go usłyszał, nie pomyli go już z żadnym innym.

W Polsce żuraw zwyczajny jest objęty ścisłą ochroną gatunkową. Został nawet symbolem Poleskiego Parku Narodowego, w którym można go czasem zobaczyć. Smukła sylwetka żurawia była też inspiracją dla europejskich artystów, choćby Józefa Chełmońskiego. W Azji żurawie uznawano za symbol długowieczności, szczęścia i wierności, przez co często stawały się motywem sztuki chińskiej i japońskiej. Przy czym są to żurawie mandżurskie, kuzyni naszych rodzimych żurawi.