Obiekt miesiąca - Nature Education Centre - Jagiellonian University

Obiekt miesiąca sierpień 2023 - Mrówkojad

Długi i rurkowaty pysk, duży puszysty ogon, długie i zakrzywione pazury oraz żerowanie w gniazdach owadów społecznych – to najbardziej typowa charakterystyka mrówkojada – ssaka z podrzędu giętkojęzykowych (rząd włochacze).

Mrówkojad wielki jest największym z czterech współcześnie żyjących gatunków mrówkojadów. Należy do szczerbaków, obok pancerników i leniwców, występujących na terenach Nowego Świata. Spotkać go można w wielu siedliskach m. in. na stepach, bagnach oraz w lasach deszczowych.

To urocze zwierzę, jak wskazuje nazwa gatunkowa, jest smakoszem mrówek i termitów. Jego preferencje żywieniowe zmieniają się jednak w zależności od okresu – w porze suchej zajada się termitami, natomiast w deszczowej mrówkami. A jak sobie z tym radzi, skoro jest szczerbakiem i ma zredukowane uzębienie? Otóż przyklejone do gęstej śliny owady, przed połknięciem są miażdżone o podniebienie robakowatym i długim na 60 cm językiem. Dodatkowo, żołądek mrówkojadów pokryty jest zrogowaciałym nabłonkiem, który podczas skurczów ułatwia rozcieranie pokarmu. Co pewien czas, podobnie jak ptaki ziarnojady, zjadają piasek i drobne kamyczki, które rozcierają pokarm na papkę, co ułatwia jego trawienie i zapobiega zaparciom.

Mrówkojady mają bardzo dobrze rozwinięty węch (nawet 40 razy bardziej czuły niż u ludzi), dlatego lokalizują swoje ofiary głównie po zapachu. Po znalezieniu gniazda zwierzę, za pomocą długich i ostrych pazurów, rozrywa je i szybkimi ruchami języka – nawet 150 machnięć na minutę! – wychwytuje owady. Podczas takiego posiłku liczy się tempo (szczególnie kiedy w ciągu dnia, jest się zmuszonym zjeść ponad 30 000 owadów!).

Broniące swoich gniazd mrówki boleśnie żądlą ciało mrówkojada, dlatego na ucztowanie poświęca zaledwie minutę. Co więcej, mrówkojady olbrzymie nigdy nie niszczą całego gniazda zostawiając sobie coś na później, szczególnie, że mrówki dość szybko odbudowują swoją populację. Mrówkojady poruszają się inochodem, polegającym na unoszeniu jednocześnie obu kończyn z jednej strony ciała. Chodzą na kłykciach, chroniąc cenne (niestety również na czarnym rynku) pazury przed kontaktem z podłożem.

Photogallery