"Wampir" spod Piotrkowa? Zapraszamy do lektury.

Czaszka należała do około 40-letniego mężczyzny i pochodzi prawdopodobnie z okresu późnego średniowiecza. Została przypadkowo odkryta w 1870 roku w okolicach Piotrkowa Trybunalskiego. W czaszce tkwi metalowy, ostro zakończony gwóźdź o długości ok. 40 cm, który przeszedł przez czaszkę od kości czołowej aż do części potylicznej, czego następstwem była bezpośrednia śmierć mężczyzny.

Jeszcze do lat 80. XX wieku czaszka kojarzona była z pochówkami antywampirycznymi, dość powszechnymi w okresie średniowieczna. Powszechnie wierzono wówczas w istnienie istot innych, nietypowych, jak wampiry, strzygi, czarownice czy wilkołaki, a niepokój wzbudzała każda wyróżniająca się osoba – albinosi, osoby z niepełnosprawnością fizyczną lub psychiczną, a nawet z rudymi włosami.

Wszystkich podejrzanych o kontakty z siłami nieczystymi traktowano inaczej - również po śmierci. Stosowano rytuały mające przede wszystkim zapobiec powrotom zmarłego z zaświatów. Osoby takie chowano zazwyczaj poza granicami cmentarza, ciało najczęściej układano na brzuchu, a głowę odcinano od reszty ciała i umieszczano z boku tułowia bądź między kończynami dolnymi. Nierzadkie były również praktyki przebijania głowy lub klatki piersiowej ostrymi narzędziami – gwoździami, kołkami, bronami, sztachetami. Często do grobu wkładano też substancje odurzające, np. mak, mające na celu zapewnienie spokojnego snu.

Jednak czaszka z gwoździem ze zbiorów Centrum jest raczej przykładem egzekucji publicznej wykonanej na nieznanym skazańcu. Niewykluczone, że właśnie na tym gwoździu była ona przytwierdzona do jakiegoś pala jako przestroga dla innych.

Jak było naprawdę nie sposób znaleźć jednoznacznej odpowiedzi. Tym bardziej, że brak jest pozostałej części szkieletu oraz kontekstu archeologicznego odkrycia. Zapewne teoria o „wampirze” spod Piotrkowa jest bardziej intrygująca, choć ta druga wydaje się być bardziej prawdopodobna.

[mk]