Ciekawostki - Centrum Edukacji Przyrodniczej - Uniwersytet Jagielloński

Formacja Jurajska Goldfussa.

Rycina opublikowana w 1831 roku w „Petrefacta Germaniæ” Augusta Goldfussa przedstawia rekonstrukcje wymarłych gadów.

Rycina opublikowana w 1831 roku w „Petrefacta Germaniæ” Augusta Goldfussa (swoistym katalogu skamieniałości) poza doskonale przedstawionymi szczątkami bezkręgowców (kolekcja Goldfussa zawierała głównie skamieniałości bezkręgowców) przedstawia, w oparciu o najnowsze badania, rekonstrukcje wymarłych gadów, m.in. pterozaurów, gadów morskich i pierwszą znaną rekonstrukcję dinozaura.

Rekonstrukcje pterozaurów i gadów morskich – plezjozaura i ichtiozaura są dość bliskie współczesnym, choć ichtiozaur Temnodontosaurus zmienił odrobinę proporcje ciała i kształt ogona, a pterozaur Scaphognathus stracił (a właściwie jeszcze go nie dostał) charakterystyczny długi ogon. Tak dokładne rekonstrukcje zawdzięczamy świetnie zachowanym, stosunkowo kompletnym szkieletom znalezionym w płytkomorskich osadach jury.

Ze zwierzętami lądowymi jest trudniej, z powodu bardzo fragmentarycznego zapisu kopalnego kości dinozaurów, szczególnie na terenach Europy. Dinozaury dość szybko zaklasyfikowano do gadów, dlatego pierwotnie wyobrażano je sobie jako stworzenia przypominające współczesne krokodyle lub ogromne jaszczurki. Na rycinie przedstawiono megalozaura (Megalosaurus z łac. ogromny jaszczur), który wygląda jak czworonożna, pokryta łuskami jaszczurka z rozdwojonym językiem. Współczesne badania wskazują, że megalozaur wyglądał „odrobinę” inaczej.

Na rycinie znalazły się również współczesne dinozaurom rośliny (skrzypy i sagowce), rekonstrukcje amonitów (wykorzystujących siłę wiatru do przemieszczania się po powierzchni wody!) oraz niewielkich ssaków (znanych wtedy jedynie z zachowanych zębów).

Poniższe rysunki pokazują najnowsze rekonstrukcje zwierząt przedstawionych na rycinie Goldfussa. Ciekawe, jak długo one będą aktualne?

Zobacz galerię zdjęć