Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Edukacja

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Kategorie artykułów

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Obiekt Miesiąca maj 2023 - zopalizowany kręg plezjozaura

Obiekt Miesiąca maj 2023 - zopalizowany kręg plezjozaura

Są na świecie gatunki tak niezwykłe, że nawet wytrawnym biologom ciężko uwierzyć w ich istnienie. Cudak, dziwoląg, wybryk natury czy może wynik genialnej adaptacji środowiskowej?

Poznajcie Eryka. Eryk jest plezjozaurem. Naprawdę wyjątkowym plezjozaurem, bo tylko wyjątkowe okazy skamieniałości dostają imiona. Skamieniały szkielet Eryka został odkryty w 1987 roku niedaleko miejscowości Coober Pedy w południowej Australii. Szkielet Eryka, podobnie jak inne skamieniałości znane z tego rejonu, jest całkowicie zastąpiony przez opal szlachetny, ten sam opal, który tak chętnie wykorzystuje się w bardzo drogiej biżuterii. Zatem Eryk jest szczęściarzem, bo tylko wielkie szczęście i przytomność umysłu jednego z górników spowodowały, że nie został przerobiony na pierścionki i wisiorki, a zamiast tego znalazł miejsce na wystawie w Australian Museum w Sydney.

 

Co wiemy o Eryku? Eryk należał do rodzaju Umoonasaurus. Były to niewielkie, osiągające od 2 do 2,5 m długości, plezjozaury – wymarłe mezozoiczne gady (głównie) morskie. Eryk był podobny do innych plezjozaurów. Miał cztery płetwy, krótki ogon i całkiem długą, choć zaskakująco krótką jak na plezjozaura, szyję. Żył we wczesnej kredzie w płytkich, chłodnych morzach zalewających tereny dzisiejszej Australii. Był drapieżnikiem, ale zadowalał się raczej małymi zwierzętami, głównie rybami. W miejscu, gdzie powinien znajdować się jego żołądek znaleziono gastrolity – kamienie, które celowo połykały plezjozaury, by ułatwić im rozdrabnianie pokarmu, a jednocześnie zanurzanie się w słonej wodzie. Dziś gastrolity stosują krokodyle, foki oraz niektóre ptaki wodne. Znajdowane są jednak często wśród skamieniałości kopalnych gadów, m.in. dinozaurów i plezjozaurów.

 

Eryk jest holotypem, czyli pierwszym opisanym okazem z gatunku Umoonasaurus demoscyllus. Jednak skamieniałości kręgowców z Coober Pedy występują trochę częściej, a zastąpiony opalem szlachetnym kręg gada morskiego, prawdopodobnie plezjozaura, oraz kilka mniejszych skamieniałości bezkręgowców możecie znaleźć na ekspozycji geologicznej w naszym Centrum.

Zobacz galerię zdjęć