Dziesięcionogi to grupa skorupiaków, do której należą m. in. krewetki, raki, homary i kraby. Zwierzęta te mają 5 par odnóży lokomocyjnych i stąd właśnie wzięła się ich nazwa. Łatwo zapamiętać, prawda?

U niektórych dziesięcionogów pierwsza para odnóży przekształcona jest w kleszcze, o czym warto pamiętać, by nie pomylić ich z pajęczakami (które mają 4 pary odnóży krocznych).

Jednym z wymarłych rodzajów dziesięcionogów był Eryon. Znanych jest kilkanaście gatunków z tego rodzaju opisanych w oparciu o skamieniałości z zachodniej części Europy. Jedne z lepiej zachowanych szczątków znaleziono w późnojurajskich wapieniach litograficznych z Solnhofen (Bawaria, Niemcy) i w niewiele młodszych wapieniach litograficznych z Cerin we Francji.

Długość ciała dochodziła u tych zwierząt do kilkunastu cm. Żyły one licznie w płytkich wodach lagun przy brzegu Oceanu Tetydy. Żerowały na dnie, zbierając z niego kawałki pożywienia. Przedstawicieli rodzaju Eryon cechował szeroki masywny pancerz (karapaks) chroniący głowę i tułów, o ostrych bocznych krawędziach. Niedawno opisano z Niemiec jurajską skamieniałość muszli amonita, w której znaleziono pozostałości trzech przedstawicieli zbliżonych do Eryon dziesięcionogów. Prawdopodobnie odbywały one razem linienie, a pusta muszla amonita służyła im jako schronienie. Jest to najstarsze udokumentowane zachowania stadne u dziesięcionogów.

Okaz, który można zobaczyć na naszej wystawie pochodzi z Solnhofen. To słynne stanowisko, znane między innymi ze znalezisk Archaeopteryx , czyli tzw. praptaka. Replika skamieniałości praptaka z Solnhofen również znajduje się na naszej ekspozycji.