Aktualności
Widok zawartości stron
Widok zawartości stron
Ustawa Butlera
Dziś obchodzimy 164 rocznicę wydania historycznego dzieła Karola Darwina „O powstaniu gatunków”. Zaledwie 66 lat później w stanie Tennessee na mocy tzw. Ustawy Butlera zabroniono szkołom publicznym nauczania ewolucji.
Uchwalona w 1925 r. ustawa obowiązywała przez 40 lat. Akt ten doprowadził również do jednego z najsłynniejszych procesów XX wieku, w którym zwolennicy kreacjonizmu stanęli przed zwolennikami ewolucji.
Ustawa Butlera została wprowadzona 21 stycznia 1925 r. przez Johna Washingtona Butlera, członka Izby Reprezentantów stanu Tennessee. W Izbie przyjęto ją prawie jednogłośnie, później Senat Tennessee zatwierdził ją równie ogromną przewagą głosów. Sama ustawa zakazywała stanowym szkołom publicznym nauczania ewolucji, stwierdzając: „Jest niezgodne z prawem, aby jakikolwiek nauczyciel na jakimkolwiek uniwersytecie, normalnym i wszystkich innych państwowych szkołach publicznych, które są w całości lub w części wspierane przez państwowe fundusze szkół publicznych, nauczał jakiejkolwiek teorii, która zaprzecza historii Boskiego stworzenia człowieka, jak naucza Biblia, a zamiast tego nauczania, że człowiek wywodzi się z niższego rzędu zwierząt”.
Zgodnie z ustawą, nauczyciel uznany za winnego miał zostać ukarany grzywną w wysokości do 500 dolarów. Ówczesny gubernator stanu Tennessee, Austin Peay, przyznał, że podpisał ustawę o walce z upadkiem religii w szkołach, ale nie wierzył, że kiedykolwiek zostanie ona wyegzekwowana. Mylił się. Tamtego lata ACLU (amerykańska organizacja non-profit, której celem jest ochrona konstytucyjnych praw obywatelskich) pozwała stan Tennessee w imieniu nauczyciela nauk ścisłych Johna T. Scopesa, który został aresztowany i oskarżony o naruszenie Ustawy Butlera. Znany w swoim czasie jako „The Trial of the Century”, a później jako „Monkey Trial”, zaskakująco krótki proces Scopesa rozpoczął się 10 lipca 1925 r. i zakończył zaledwie 11 dni później, uznaniem pedagoga za winnego i ukaraniem go grzywną w wysokości 100 dolarów.
Ustawa Butlera pozostawała prawem w Tennessee do 1967 r. Rok później ustawy anty-ewolucyjne zostały uznane za niezgodne z amerykańską konstytucją. I chociaż sama ustawa jest już nieaktualna, jednak debata między kreacjonistami i zwolennikami ewolucji trwa nieprzerwanie po dziś dzień.